หวยรัฐบาล เป็นการพนันชนิดหนึ่ง ที่เสี่ยงทายจากตัวเลข เลือกซื้อและแทงหวยเลขที่ต้องการ แล้วรอการออกรางวัล ซึ่งในประเทศไทยนั้น  มีหวยที่ถูกกฎหมาย และผิดกฎหมาย เกิดขึ้นในช่วงสมัยรัชกาลที่3 ซึ่งเป็นช่วงเกิดวิกฤตข้าวยาก หมากแพง จึงแก้ปัญหา  โดยการตั้งหวยขึ้นมาในประเทศไทยเป็นครั้งแรก ในปีพุทธศักราช 2375  และในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีการออกลอตเตอรี่ขึ้นเป็นครั้งแรก และยังได้ออกลอตเตอรี่ ในวาระพิเศษหลายๆครั้ง มีจุดมุ่งหมายคือบำรุงสาธารณกุศล

นั่นเป็นการทายผล ของตัวเลขแบบต่างๆ ให้ตรงกับรางวัล สลากกินแบ่งรัฐบาล หรือ ลอตเตอรี่ ซึ่งใน หนึ่งเดือนสามารถแทงหวยรัฐบาล ได้สองรอบ คือ งวดวันที่ 1 และวันที่ 16 ของทุกเดือน จะถ่ายทอดสดหวย ตามวันที่ออกผลการออกสลากกินแบ่งรัฐบาล หรืออาจจะมีการเลื่อนการออกรางวัลเป็นครั้งคราว เช่น

• วันที่ 1 ของเดือน ยกเว้น งวดวันที่ 1 มกราคม เปลี่ยนไปออกรางวัลในวันที่ 30 ธันวาคม ปีก่อนหน้า เนื่องจากเป็นวันขึ้นปีใหม่
• วันที่ 16 มกราคม เปลี่ยนไปออกรางวัลในวันที่ 17 มกราคม เนื่องจากตรงกับวันครู
• วันที่ 1 พฤษภาคม เปลี่ยนไปออกรางวัลในวันที่ 2 พฤษภาคม เนื่องจากตรงกับวันแรงงานแห่งชาติ